Gdy wiemy już, co i jak zasadniczo będziemy liczyć, pora się… z tym zmierzyć.
Zasada liczenia emisji nie jest skomplikowana: należy sprawdzić zużycie energii cieplnej i elektrycznej oraz paliwa i przeliczyć je na zużycie CO2, aby otrzymać wartość śladu węglowego.
Więcej szczegółów?
Wartość emisji oblicza się ze wzoru:
ECO2 = Q x WE
gdzie:
ECO2 – to wielkość emisji [t CO2 /rok],
Q – to zużycie energii [MWh/rok],
WE – wskaźnik emisji [t CO2 /MWh].
Wskaźniki emisji są różne dla różnych rodzajów stosowanych paliw. Mogą różnić się także lokalnie dla kraju, w którym są stosowane (np. emisje mieszanek paliw, energii elektrycznej). Należy stosować je konsekwentnie. (Por. Zanim policzymy ślad węglowy… Od czego zacząć?). Źródłem informacji o nich jest m. in. KOBIZE (Wartości opałowe i wskaźniki emisji CO2) czy IPCC (2006). Dla uproszczenia obliczeń emisji w różnych procesach czy transporcie, korzysta się ze wskaźników emisji przeliczających, przykładowo, emisję transportu 1 tony ładunku przez samochód ciężarowy na odległość 1 km.
SKĄD CZERPAĆ INFORMACJE O ZUŻYCIU ENERGII?
Należy wesprzeć się własnymi danymi, takimi jak faktury za energię elektryczną, paliwo, gaz, liczniki ciepła, gazu, energii elektrycznej czy audyty energetyczne. Dzięki nim policzymy ilości zużywanych paliw, energii elektrycznej, cieplnej, ilości uzupełnianych czynników chłodniczych, a w przypadku niektórych firm produkcyjnych także emisje procesowe. Dane powinny dotyczyć wszystkich obiektów firmy.
JAK DŁUGO TRWA ZBIERANIE DANYCH?
Jeśli dysponujemy tymi danymi, obliczenie emisji w Zakresie 1 i 2 zgodnie ze standardem, opracowanie raportu, dedykowanej metodologii i narzędzi do aktualizacji obliczeń w przyszłości – może zająć zaledwie kilka dni. Jeśli natomiast firma takimi danymi nie dysponuje, a ponadto ma wiele obiektów o złożonej strukturze zaopatrzenia w energię (np. częściowy udział w wynajmowanej powierzchni magazynowej), zebranie danych będzie trwało nawet kilka miesięcy.
Obliczenie Zakresu 3 jest bardziej skomplikowane. Przykładowo, dla zakupionych surowców należy określić, jakimi środkami transportu były dostarczone, jaki dystans musiały pokonać między miejscem nadania a odbiorcą. Należy także oszacować ślad węglowy w cyklu życia produktu aż po jego utylizację.
Skompletowanie danych dla rzetelnego obliczenia śladu węglowego produktu w całym łańcuchu dostaw wymaga danych o surowcach czy komponentach, co wiąże się z koniecznością uzyskania tych informacji od dostawców. Jeśli dostawca nie jest na to przygotowany, zebranie danych może się przedłużyć lub skomplikować. Coraz częściej będzie to oznaczało także dla dostawcy możliwość utraty zlecenia.
NARZĘDZIA
Jeśli dysponujemy tymi danymi, obliczenie emisji w Zakresie 1 i 2 zgodnie ze standardem, opracowanie raportu, dedykowanej metodologii i narzędzi do aktualizacji obliczeń w przyszłości – może zająć zaledwie kilka dni. Jeśli natomiast firma takimi danymi nie dysponuje, a ponadto ma wiele obiektów o złożonej strukturze zaopatrzenia w energię (np. częściowy udział w wynajmowanej powierzchni magazynowej), zebranie danych będzie trwało nawet kilka miesięcy.
Obliczenie Zakresu 3 jest bardziej skomplikowane. Przykładowo, dla zakupionych surowców należy określić, jakimi środkami transportu były dostarczone, jaki dystans musiały pokonać między miejscem nadania a odbiorcą. Należy także oszacować ślad węglowy w cyklu życia produktu aż po jego utylizację.
Skompletowanie danych dla rzetelnego obliczenia śladu węglowego produktu w całym łańcuchu dostaw wymaga danych o surowcach czy komponentach, co wiąże się z koniecznością uzyskania tych informacji od dostawców. Jeśli dostawca nie jest na to przygotowany, zebranie danych może się przedłużyć lub skomplikować. Coraz częściej będzie to oznaczało także dla dostawcy możliwość utraty zlecenia.
W obliczeniu emisji poradzi sobie arkusz MS Excel, ale szczególnie w przypadku dużych przedsiębiorstw, najlepiej wesprzeć się dedykowanym do tego narzędziem, tj. kalkulatorem emisji, odpowiednim dla specyfiki działalności naszej firmy. Na przykład w transporcie i logistyce świetnie sprawdzą się narzędzia takie jak Lean & Green czy Big Mile.
Ustandaryzowany proces zbierania danych i wykonywania obliczeń jest konieczny, by zachować jakość i powtarzalność obliczeń, a także umożliwić ich weryfikację. Obliczenie śladu węglowego będzie pierwszym krokiem do zidentyfikowania wpływu organizacji na klimat. Następnym powinno być uwzględnienie go w polityce środowiskowej lub klimatycznej i strategii biznesowej. Kolejnym – wyznaczenie celów i realizacja strategii ograniczania emisji, a także angażowanie partnerów w łańcuchu wartości.
Bibliografia:
Artur Farbiszewski, Bazowa inwentaryzacja emisji